Λονδίνο, Οκτώβριος 2004: «Φόρουμ για την Πόλη»

 

Παράλληλα με το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Φόρουμ στο Λονδίνο, πραγματοποιήθηκε στην σχολή Bartlett η συνάντηση ενός αυτόνομου χώρου, του Urban Forum , με γενικό τίτλο «Το δικαίωμα στην πόλη». Ο λόγος που αυτή η συνάντηση δεν εντάχθηκε στο κυρίως πρόγραμμα ήταν το «αντί-ολυμπιακό» περιεχόμενο των σεμιναρίων το οποίο ερχόταν σε σύγκρουση με τις επιλογές του Δήμαρχου Ken Livingstone που χρηματοδότησε την επίσημη διοργάνωση στο Λονδίνο.

Στο διήμερο Φόρουμ για την Πόλη συμμετείχαν δεκάδες ερευνητές και ακτιβιστές οπό πόλεις της Ευρώπης, της Μεσογείου και της Αμερικής. 1

Την πρώτη ημέρα έγινε μια συζήτηση για την τέχνη στο δημόσιο χώρο και στη συνέχεια το εργαστήριο με θέμα «Η τραυματική μας εμπειρία από τους Ολυμπιακούς Αγώνες 2004 και η αντίστασή μας» όπου παρουσιάστηκαν εισηγήσεις από το Ελληνικό Κοινωνικό Φόρουμ και τη Καμπάνια Αντι-2004. Η συζήτηση είχε ιδιαίτερη απήχηση καθώς το Λονδίνο διεκδικεί τη διοργάνωση του 2012 και το κίνημα ενάντια στην Ολυμπιάδα τώρα αρχίζει να συγκροτείται 2

Τη δεύτερη μέρα η πρωινή συζήτηση ήταν πρωτοβουλία του Διεθνούς Δικτύου Έρευνας και Δράσης για την Πόλη (I.N.U.R.A.): Ακαδημαϊκοί και μέλη ομάδων που δραστηριοποιούνται τοπικά παρουσίασαν τις εμπειρίες και τις δράσεις τους. Ένα από τα ζητήματα που εκφράστηκαν με αγωνία αφορούσε την δυνατότητα αποτελεσματικής αντίστασης στις νεοφιλελεύθερες πολιτικές για την πόλη, όταν η ρητορική τους ενσωματώνει έντεχνα στοιχεία του κριτικού λόγου των κινημάτων πόλης από το ‘60 και μετά: έννοιες όπως «συμμετοχή των πολιτών», «διάχυση της εξουσίας», «ετερογένεια», «οριζόντια δίκτυα», θεσμοποιούνται σε κρατικές δομές και νομιμοποιούν ιδεολογικά τις κερδοσκοπικές αγοραίες επιλογές για το χώρο. 3

Στη μεσημεριανή συνάντηση τέθηκε το ερώτημα «Τι σημαίνει πρακτική για την κοινότητα;». Σε αυτήν παρουσιάστηκαν το διεθνές δίκτυο Αρχιτέκτονες Χωρίς Σύνορα, προγράμματα για την κοινωνική ενσωμάτωση νέων μεταναστών στο Λονδίνο μέσα από την πολεοδομική εκπαίδευση, τα επιτυχημένα πειράματα αστικής γεωργίας στην Αβάνα, το Παρισινό Ατελιέ αυτό-διαχειριζόμενης αρχιτεκτονικής ECObox και άλλα εγχειρήματα που αναφέρονται στο ζήτημα της συμμετοχής των πολιτών στην Αρχιτεκτονική και την Πολεοδομία. Ο αμφιλεγόμενος ρόλος των ειδικών σε σχέση με τους κατοίκους στα πλαίσια ενός πολεοδομικού προγράμματος αποτέλεσε ένα κεντρικό ερώτημα στη συζήτηση που ακολούθησε...

Το απόγευμα, έγινε η παρουσίαση της «Παγκόσμιας Χάρτας για το Δικαίωμα στην Πόλη», από τον Cesare Ottolini εκπρόσωπο δικτύων για την κατοικία, ένα (ακόμη) υπο-διαμόρφωση διακηρυκτικό κείμενο που θα οριστικοποιηθεί στο επόμενο Παγκόσμιο Κοινωνικό Φόρουμ στο Πόρτο Αλέγκρε, για τις κοινωνικές, πολιτικές, οικονομικές και περιβαλλοντικές αρχές για μια δίκαιη πόλη. Το κείμενο παρουσιάζει ενδιαφέρον κυρίως γιατί αναδεικνύει τα πολύπλευρα επίκαιρα αιτήματα των κινημάτων που σχετίζονται με την πόλη. 4

Τέλος, πραγματοποιήθηκε και ένα σεμινάριο στα πλαίσια του «επίσημου» Φόρουμ στο Alexandra Palace με τίτλο «το δικαίωμα στην πόλη». Οι εισηγήσεις και η συζήτηση περιστράφηκαν γύρω από ερωτήματα για τη θέση και τον κεντρικό ρόλο των πόλεων στη νεοφιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση, τον ανταγωνισμό τους για την προσέλκυση μεγάλων διοργανώσεων και/ή του διεθνούς χρηματιστικού κεφαλαίου, για τις πόλεις των εντεινόμενων κοινωνικών ανισοτήτων και της περιβαλλοντικής υποβάθμισης. Πώς μπορούμε να αντισταθούμε και να οραματιστούμε εναλλακτικές δυνατότητες και νέες μορφές δημοκρατίας στις πόλεις;

Εκ μέρους του Ελληνικού Κοινωνικού Φόρουμ έγινε μια παρουσίαση των συνεπειών της διοργάνωσης των Ολυμπιακών, κυρίως όσον αφορά τα ζητήματα της πόλης.

Η A. Clua γεωγράφος και ακτιβίστρια από την Βαρκελώνη παρουσίασε το Forum de la Ribera del Besos, μια οργάνωση που συσπειρώνει κόσμο από πέντε υποβαθμισμένες και λαϊκές γειτονιές της πόλης αλλά και ακαδημαϊκούς και καλλιτέχνες. Το Φόρουμ του ποταμού Besos στοχεύει στην κοινωνική δικτύωση, την κοινωνική συνειδητοποίηση, τις δημοκρατικές πρακτικές. Η δομή του είναι οριζόντια και όλες οι μορφές γνώσεις αντιμετωπίζονται ισότιμα, είτε βασίζονται στην ακαδημαϊκή, την τεχνική, την καλλιτεχνική ή την καθημερινή εμπειρία. Πρόσφατα ήρθε αντιμέτωπο με την διοργάνωση του κυβερνητικού «Φόρουμ των Πολιτισμών», ένα από τα μέγα-γεγονότα που διεκδικούν οι πόλεις για την προσέλκυση του διεθνούς κεφαλαίου με τις ανάλογες συνέπειες για την τοπική κοινωνία.

Ο S. Moodliar εκπρόσωπος του νεοϊδρυθέντος Κοινωνικού Φόρουμ Βοστόνης μίλησε για την προσπάθεια που γίνεται να δικτυωθούν διάσπαρτες και πολύμορφες, τοπικές κινήσεις.

Τέλος εκ μέρους του Κοινωνικού Φόρουμ Λονδίνου μίλησαν η γεωγράφος D. Massey και o πολεοδόμος (και «οικοδεσπότης» του αυτόνομου Urban Forum) M. Edwards. Τοποθετήθηκαν ενάντια στο «Ολυμπιακό στοίχημα» του Λίβινγκστον, αλλά και γενικότερα ενάντια στο καινούργιο ρυθμιστικό του Λονδίνου που έχει ως κεντρική λογική την περαιτέρω στήριξη του χρηματοπιστωτικού τομέα και ως αποτέλεσμα τον αποκλεισμό του μεγαλύτερου ποσοστού των κατοίκων από την ζωή της πόλης προς όφελος των υψηλόμισθων στελεχών των πολυεθνικών που εδρεύουν στο Λονδίνο. Η D.Massey ειδικά μίλησε για  το Λονδίνο ως έναν από τους τόπους όπου παράγεται παγκοσμιοποιημένος καπιταλισμός και προέτρεψε για μια «τοπική πολιτική πέρα από τον τόπο» ( a local politics beyond place). Το κίνημα πρέπει να προβάλλει τις συνέπειες των πολιτικό-οικονομικών επιλογών για το Λονδίνο στον υπόλοιπο κόσμο. Και οι δυο μίλησαν για την δυσκολία να συγκροτηθούν οι πολλές υπαρκτές τοπικές κινήσεις σε Μητροπολιτική κλίμακα. 5

Οι ανάγκες προώθησης ενός εναλλακτικού λόγου για την ζωή στην πόλη δεν πρέπει να παραμένουν στη θεωρία, αλλά μπορούν να αναδειχθούν, τοπικά και ευρύτερα, και στην Ελλάδα, καθώς τα μεγάλα χέρια παραμένουν πάνω από την πόλη.

 

 

1http://www.bartlett.ucl.ac.uk/esf/forum1.htm

2http://www.londonsocialforum.org/wiki/sellinglondon/olympics

3http://www.inura.org/

 http://www.citymined.org (ένα ευρωπαϊκό δίκτυο κινημάτων πόλης)

4http://www.choike.org (μια από τις σελίδες που βρίσκεται το κείμενο)

 http://www.habitants.org/

 http://iai.opencontent.it/

5http://www.forumriberabesos.net/

 http://www.bostonsocialforum.org/news.php

 http://esf2004.net/

 

<<Αρχική Σελίδα