ΣΥΣΠΕΙΡΩΣΗ ΑΡΙΣΤΕΡΩΝ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ
ΤΑ ΒΡΑΒΕΙΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ ΤΟΥ ΣΑΔΑΣ–ΠΕΑ
Η προβολή του έργου των ελλήνων αρχιτεκτόνων πρέπει να αποτελεί βασική επιδίωξη του ΣΑΔΑΣ–ΠΕΑ με στόχο:
α. την αναγνώριση της αρχιτεκτονικής και της σημασίας της στη λειτουργική και αισθητική ποιότητα του δομημένου χώρου.
β. την ανάδειξη της κοινωνικής συμβολής του αρχιτεκτονικού επαγγέλματος.
Αν και οι λόγοι της απαξίωσης της αρχιτεκτονικής στην Ελλάδα είναι δομικοί και αφορούν στον τρόπο παραγωγής του χώρου –δημόσιου και ιδιωτικού– η προβολή του αρχιτεκτονικού έργου θα λειτουργούσε θετικά στην κοινωνική του αναγνώριση. Ταυτόχρονα, οι εκδηλώσεις προβολής θα αποτελούσαν ένα γόνιμο πεδίο αλληλοενημέρωσης και επικοινωνίας μεταξύ των αρχιτεκτόνων.
Χρειάζεται, λοιπόν, ο ΣΑΔΑΣ–ΠΕΑ να προωθήσει ένα σύνολο παρεμβάσεων, μόνος του ή σε συνεργασία με τους συναρμόδιους φορείς (ΥΠΕΧΩΔΕ, ΥΠΠΟ, Δήμοι, Αρχιτεκτονικές Σχολές, ΤΕΕ, κλπ), στις οποίες περιλαμβάνονται εκδηλώσεις, εκθέσεις, δημοσιεύσεις, εκδόσεις και διακρίσεις.
Στο παρελθόν το ΥΠΕΧΩΔΕ, με υπουργό τον Αντώνη Τρίτση, είχε καθιερώσει σε συνεργασία με τον ΣΑΔΑΣ, τον θεσμό των αρχιτεκτονικών διακρίσεων στο σύνολο της χώρας, για μεγάλο αριθμό έργων, παράλληλα με σχετικές εκθέσεις και εκδόσεις. Δυστυχώς αυτή η πρωτοβουλία έληξε πολύ σύντομα. Στην ίδια αντίληψη εγγράφονται οι εκδηλώσεις και οι εκθέσεις των περιφερειακών συλλόγων.
Αντίθετα, ο θεσμός των Βραβείων Αρχιτεκτονικής, που εξήγγειλε ο ΣΑΔΑΣ–ΠΕΑ, πολύ πρόχειρα και χωρίς προηγούμενη ουσιαστική συζήτηση, είναι προβληματικός και δεν θα συμβάλει στην ανάδειξη του σημαντικού, αν και αφανούς, αρχιτεκτονικού έργου που παράγεται από μεγάλο αριθμό συναδέλφων μέσα στις εξαιρετικά δύσκολες επαγγελματικές συνθήκες τόσο των δημόσιων φορέων όσο και της ιδιωτικής αγοράς.
Οι τίτλοι των βραβείων (Βραβεία Άρη Κωνσταντινίδη, Δημήτρη Πικιώνη, Παναγιώτη Μιχελή, Ευπαλίνος) δημιουργούν την εντύπωση ότι η αξιόλογη αρχιτεκτονική στην Ελλάδα μπορεί να παράγεται μόνο από λίγους εξαιρετικούς αρχιτέκτονες που συνεχίζουν την παράδοση των μεγάλων δημιουργών. Αντίθετα, η αρχιτεκτονική δημιουργείται καθημερινά σε πολλά επίπεδα –από τις μικρότερες προσθήκες μέχρι τις μεγάλης κλίμακας παρεμβάσεις– και σε πολλαπλά αντικείμενα, σε μεγάλες ή μικρές πόλεις και οικισμούς, με ή χωρίς ταυτότητα.
Το πρόβλημα που έχουμε είναι, κατά τη γνώμη μας, να προβάλλουμε με τη μεγαλύτερη δυνατή ευρύτητα την αρχιτεκτονική, προφανώς με τα ονόματα των αρχιτεκτόνων που την υπογράφουν και όχι τις εξαιρετικές περιπτώσεις ή τα μεγάλης κλίμακας έργα. Έτσι θα αποδείξουμε, από τη μια ότι η αρχιτεκτονική είναι υπαρκτή όχι μόνο ως εξαίρεση και από την άλλη ότι αφορά μεγάλο αριθμό έργων που χαρακτηρίζουν την καθημερινή ζωή των ανθρώπων. Έτσι, επίσης, θα δοθεί η δυνατότητα, ιδιαίτερα στους νέους / ες, να παρουσιάσουν έργα τους και να μιλήσουν αρχιτεκτονικά μέσα από τη δουλειά που παράγουν στην επαγγελματική βιοπάλη.
Πριν φτάσουμε σε ένα είδος ελληνικών Νόμπελ Αρχιτεκτονικής, για να ξεχωρίσουμε τους άριστους, ας αναδείξουμε την αρχιτεκτονική πολλών που μπορεί πράγματι, αν ενθαρρυνθεί, να μεταμορφώσει λίγο το περιβάλλον που ζούμε.
Σε μια τέτοια πρωτοβουλία ανάδειξης του αρχιτεκτονικού έργου πανελλαδικά με εκθέσεις, δημοσιεύσεις, εκδηλώσεις και διακρίσεις ο ΣΑΔΑΣ–ΠΕΑ θα πρέπει να αναζητήσει τις συνεργασίες εκείνες που καλύπτουν το θέμα της οικονομικής στήριξης και ενισχύουν την επιτυχία του εγχειρήματος μέσα από τη μεγαλύτερη δυνατή δημοσιότητα.