Από την αστική
δημοκρατία, σε μια νέα φεουδαρχία.
Και στο πανάρχαιο ρουσφέτι και
μπαχτσίσι. Αυτά τα δυο πάνε μαζί,
και είναι πλέον οργανικά στοιχεία
της λειτουργίας των κρατικών
μηχανισμών. Δε μιλάμε για αυτά που
το ίδιο το κράτος προβάλλει σαν
"σκάνδαλα", για να αποδείξει
ότι υπερασπίζεται μια νομιμότητα
που το ίδιο παραβιάζει καθημερινά.
Αυτά τα φαινόμενα συμβαίνουν και σε
πολύ πιο "αναπτυγμένα" κράτη,
και συνέβαιναν πάντα. Δε μιλάμε για
τα σκάνδαλα στα "μεγάλα έργα"
και τα "καζίνα" που
διαπλέκονται λίγοι και είναι
γνωστά σε όλους, αλλά για αυτά που
αφορούν τους πολλούς και
αποσιωπούνται συστηματικά. Oμως,
δεν έχουμε τάξει τον εαυτό μας στο
ρόλο του Μάκη Τριανταφυλλόπουλου -
δηλαδή του εισαγγελέα, του δικαστή
και του παπά μαζί - για να
αποκαλύψουμε πόσοι γιατροί τα
αρπάζουν, πόσοι μηχανικοί
λαδώνονται, πόσοι κληρικοί είναι
παιδεραστές, πόσο διεφθαρμένη
είναι η κοινωνία που ζούμε και να
επιμερίζουμε τις ευθύνες. Εμείς
μιλάμε γι' άλλα, για παραβάσεις που
δεν είναι ατομικές, για ευθύνες που
δεν κατανέμονται με τους κώδικες
του αστικού δίκαιου ή τις εγκλήσεις
της αστικής ηθικής. Μιλάμε για τον
καλό μύλο που τ' αλέθει όλα. Για την
όλο και πιο διευρυμένη παρουσία
του κράτους στην καθημερινότητά
μας και τη συναλλαγή μαζί του.
Το σκάνδαλο είναι η ίδια η
λειτουργία του κρατικού
μηχανισμού, απ' την κορυφή ως τα
νύχια. Το όφελος της συναλλαγής
είναι αμοιβαίο και πολλαπλό. Και
βολεύονται πολλοί. Το αντάλλαγμα
όμως σε κοινωνικό κόστος είναι
μεγάλο: Η συνενοχή οργανώνει τη
συναίνεση και αποσαθρώνει την
κοινωνία.