Βρισκόμαστε μπροστά σε μια νέα και διευρυμένη μορφή κρατικού παρεμβατισμού στην οργάνωση της κοινωνίας, όπου τροποποιούνται ριζικά οι όροι διεξαγωγής της ταξικής πάλης και αναδιαρθρώνονται οι ίδιες οι κοινωνικές ομάδες. Τα αποτελέσματα αυτής της πολιτικής είναι εδώ και αρκετό καιρό εμφανή στο χώρο των μηχανικών.
Η κυριαρχία των νόμων της αγοράς για τους ελεύθερους επαγγελματίες μηχανικούς συνιστά συνθήκη σύνθλιψής τους. H οικονομική ανάπτυξη, με ατμομηχανή τα μεγάλα έργα, έχει άμεσο αντίκτυπο στο αντικείμενο της επαγγελματικής δραστηριότητας και στην κοινωνική συγκρότηση του χώρου. Ο ρόλος που επιφυλάσσεται στον "παραγωγό" μηχανικό είναι αποστεωμένος από τον έλεγχο για τη σκοπιμότητα, την κοινωνική χρησιμότητα και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του παραγόμενου έργου, ενώ ευνοείται η συγκέντρωση του αντικειμένου στα μεγάλα μελετητικά γραφεία.
Στην παραγωγή των έργων δημοσίου συμφέροντος, η διαφθορά, οι πελατειακές σχέσεις και οι αλλεπάλληλες υπεργολαβίες, καταργούν κάθε έννοια διαφάνειας, ισονομίας και εξασφάλισης ποιότητας. Τα ιδιωτικά έργα από την άλλη, δεν συνιστούν ικανοποιητική επαγγελματική διέξοδο. Οι εκπτώσεις στις ήδη καθηλωμένες αμοιβές και η αναπόφευκτη συναλλαγή με τους διεφθαρμένους μηχανισμούς του κρατικού ελέγχου διαμορφώνουν ένα ασφυκτικό πλαίσιο. Σ' αυτές τις συνθήκες ανταγωνισμού, όπου η απουσία κανόνων είναι ο μόνος κανόνας, οι μικροί ελεύθεροι επαγγελματίες και όσοι επιμένουν να ασκούν το επάγγελμά τους με αξιοπρέπεια, είναι οι χαμένοι. Κι εκεί που οι αντιστάσεις λιγοστεύουν, ευδοκιμούν πολιτικές που στρέφονται στη θεσμική κατάργηση κεκτημένων, όπως του κώδικα αμοιβών των μελετών.
Τα παραδοσιακά χαρακτηριστικά του ελεύθερου επαγγελματία σήμερα τείνουν να εκλείψουν. Ο επιστήμονας-μηχανικός υποκαθίσταται από τον επιχειρηματία-μηχανικό που κλείνει δουλειές και "σπρώχνει" μίζες. Έχει γίνει φανερή πλέον η απαξίωση στην κοινωνία του ρόλου του. Η ανέλιξη στη θέση του πετυχημένου μηχανικού είναι μύθος, αφού αυτό όλο και λιγότερο καθορίζεται από την επιστημονική κατάρτιση και περισσότερο από τις επιχειρηματικές ικανότητες, τις διασυνδέσεις, την ευκαμψία και την προσαρμογή σε αυτό που ζητάει η πιάτσα.